Mật rỉ đường

Tuy là sản phẩm cuối cùng thu được từ quá trình chế biến mía đường, nhưng mật rỉ đường lại mang lại giá trị kinh tế và ý nghĩa cho nhiều lĩnh vực khác. Vậy mật rỉ đường là gì? Ứng dụng của nó trong đời sống như nào? Hãy đi tìm câu trả lời cùng chúng tôi trong bài viết này nhé!

1. Mật rỉ đường là gì?

Mật rỉ đường được sản xuất từ mía đường

Mật rỉ đường hay còn được gọi với các tên khác là rỉ đường, rỉ mật, mật rỉ. Đây là một loại chất lỏng màu đen, đặc sánh còn lại sau khi đã rút đường bằng phương pháp cô và kết tinh.

Mật rỉ đường có thể được sản xuất từ hai loại nông sản là mía đường và củ cải đường. Hiện ở nước ta người ta chủ yếu sử dụng mía đường để sản xuất mật rỉ đường. Cứ khoảng 100 tấn mía, sẽ sản xuất ra khoảng 3-4 tấn rỉ đường.

2. Các thành phần có trong mật rỉ đường

Rất khó để biết được chính xác các thành phần có trong rỉ đường bởi vì nó phụ thuộc vào: giống mía, thời tiết, thổ nhưỡng, giai đoạn thu hoạch mía và quy trình sản xuất. Tuy nhiên, thành phần tiêu chuẩn của mật rỉ đường thường được chia thành 3 phần: đường, chất hữu cơ không đường và chất khoáng.

2.1 Thành phần đường trong mật rỉ đường

Thành phần trong mật rỉ đường thì đường là yếu tố dinh dưỡng quan trọng, trong đó có đường đôi và đường đơn gồm Fructoza chiếm 14%, Sucroza 43%, Glucoza chiếm 11% và axit amin chiếm 3% còn lại là các chất khác. Ở chu trình kết tinh, tỷ lệ các loại đường khử ở rỉ mật tương đối cao.

2.2 Thành phần chất hữu cơ không đường trong mật rỉ đường

Các chất hữu cơ không đường trong mật rỉ đường quyết định nhiều tính chất vật lý của nó, nhất là độ nhớt dính. Thành phần chất hữu cơ không đường bao gồm là các loại gluxit như tinh bột, các hợp chất chứa N và các axit hữu cơ.

2.3 Thành phần chất khoáng trong mật rỉ đường

Mật rỉ đường là một nguồn dinh dưỡng giàu chất khoáng như Ca, Na, Mg, P, K, S và cùng với 20% nước, đường saccaro 34%, đường khử 21%, Tro 14%, Protein 4%, Sáp 1%, Bột 3%. Rỉ đường cũng chứa một lượng đáng kể các nguyên tố vi lượng như Cu, Zn, Fe, Mn,…

3. Quy trình sản xuất mật rỉ đường

Phần thân mía sẽ được làm sạch rồi sau đó đem nghiền hoặc cắt nhỏ ép lấy nước

Trong sản xuất đường mía, mật rỉ đường là sản phẩm cuối cùng thu được từ quá trình chế biến mía. Đây được xem là một phụ phẩm của ngành sản xuất đường. Sau đây là quy trình để sản xuất ra mật rỉ được:

Bước 1: Các cây mía sẽ được cắt bỏ lá, phần thân mía sẽ được làm sạch rồi sau đó đem nghiền hoặc cắt nhỏ ép lấy nước.

Bước 2: Lượng nước mía thu được sẽ được đem đi đun sôi đến khi chúng cô đặc, tạo nên các tinh thể đường.

Bước 3: Tiếp theo, các tinh thể đường được tách ra làm thành phẩm là đường mía và phần mật mía còn lại tiếp tục được đem đi cô đặc.

Bước 4: Sau 3 lần cô đặc, hầu như không thể tạo thêm các tinh thể đường bằng các biện pháp thông thường, chất lỏng còn lại chính là mật rỉ đường.

4. Ứng dụng của mật rỉ đường

4.1 Sử dụng mật rỉ đường kiểm soát Amonia và PH trong ao nuôi tôm

Với hơn 40% thành phần là cacbon, mật rỉ đường giúp kiểm soát hàm lượng Amonia trong ao nuôi. Mật rỉ đường cũng là nguồn dinh dưỡng có lợi để vi sinh trong ao nuôi tôm phát triển. Vừa phân hủy thức ăn thừa và phân tôm thải ra, vừa duy trì lượng tảo vừa phải. Đảm bảo cân bằng hàm lượng pH ao nuôi, giúp tôm nuôi luôn khỏe mạnh.

Sử dụng mật rỉ đường trong xử lý nước thải 

4.2 Sử dụng mật rỉ đường trong xử lý nước thải

Tuy là sản phẩm cuối cùng trong sản xuất đường, nhưng mật rỉ đường trong xử lý nước thải lại chứa nhiều nguồn dinh dưỡng dồi dào. Trong quá trình nuôi vi sinh tại bể hiếu khí, mật rỉ đường trở thành nguồn cacbon cần thiết. Trong mật rỉ có làm lượng các nguyên tố vi lượng và chất khoáng, giúp bổ sung dinh dưỡng cho vi sinh hoạt động và phân hủy làm sạch nguồn nước.

Ngoài ra, để xử lý nước thải bạn cũng có thể sử dụng nước hóa chất khử trùng Cloramin B, Calcium Chloride,  Calcium hydroxide (Vôi tôi)...

4.3 Sử dụng mật rỉ đường trong ngành công nghiệp thực phẩm

+ Mật rỉ đường làm nguyên liệu lên men để sản xuất rượu rum.

+ Mật rỉ đường được sử dụng trong sản xuất một số loại bia đặc biệt có màu tối.

+ Mật rỉ đường được sử dụng để tạo hương cho thuốc lá.

+ Dùng để bổ sung sắt cho các đối tượng không dung nạp khoáng chất này trong viên sắt bổ sung.

4.4 Sử dụng mật rỉ đường làm phụ gia thức ăn chăn nuôi

Sử dụng mật rỉ đường trong chăn nuôi

Có thể trộn mật rỉ đường với các loại thức ăn tinh, thức ăn khô hoặc pha nước cho vật nuôi gia súc, gia.

4.5 Sử dụng mật rỉ đường trong nông nghiệp

Mật rỉ đường được sử dụng rộng rãi trong ủ phân vi sinh nhờ có thành phần dinh dưỡng cao và có giá thành rẻ, rút ngắn thời gian ủ phân, tạo ra nguồn phân bón hữu cơ sạch và tận dụng được các chế phẩm trong chăn nuôi, sản xuất. Đối với cây trồng được bón phân ủ từ mật rỉ đường, nhanh chóng sinh trưởng, cho năng suất cao.

4.6 Sử dụng mật rỉ đường trong ngành hóa học

Trải qua công đoạn tẩy trắng bằng magie clorua, rỉ đường được dùng làm chất chống tạo băng. Và góp mặt ở công đoạn sản xuất cồn Etylic. Ngoài ra, mật rỉ đường còn được trộn vào vữa xây dựng nâng cao độ bền chắc.

5. Địa chỉ bán mật rỉ đường chất lượng, uy tín nhất hiện nay